آمایش سرزمین در بعد دفاعی
ابراهیم عمو؛ احمد پوراحمد؛ سیدعباس رجایی
چکیده
با بررسی جنگ‌های اخیر در قرن بیستم و بیست‌ویکم مشخص میشود که با پیشرفت‌های تسلیحات و تجهیزات نظامی مناطق مسکونی شهری بیشتر در معرض خطر تهاجم طرف‌های جنگ قرار گرفته و بیشترین تلفات انسانی به‌جای نیروهای نظامی درگیر در جبهه‌های اصلی نبرد، در بین مردم ساکن در مراکز شهری با بار جمعیتی زیاد ثبت شده است. در نگاه سیاست‌گذاران و صاحب‌نظران، ...
بیشتر
با بررسی جنگ‌های اخیر در قرن بیستم و بیست‌ویکم مشخص میشود که با پیشرفت‌های تسلیحات و تجهیزات نظامی مناطق مسکونی شهری بیشتر در معرض خطر تهاجم طرف‌های جنگ قرار گرفته و بیشترین تلفات انسانی به‌جای نیروهای نظامی درگیر در جبهه‌های اصلی نبرد، در بین مردم ساکن در مراکز شهری با بار جمعیتی زیاد ثبت شده است. در نگاه سیاست‌گذاران و صاحب‌نظران، ایمنی و امنیت شهری یکی از اساسی‌ترین پیش‌فرض‌های جامعه جهانی برای برنامه‌ریزی انسان‌محور است. امنیت از جمله عوامل بنیادین و اساسی است که فقدان آن باعث ایجاد بحران در جوامع میشود. لذا رعایت اصول پدافند غیرعامل در نواحی مسکونی برای کاهش اثرات تهاجم‌ها بسیار ضروری است. هدف این پژوهش شناسایی پهنه‌های آسیب‌پذیر مناطق مسکونی شهر تبریز با رویکرد پدافند غیرعامل است. عوامل آسیب‌پذیر مناطق مسکونی با استفاده از نظر کارشناسی در شش معیار و 17 زیرمعیار دسته‌بندی شده‌اند. سپس با استفاده از تکنیک Dematel با اخذ نظرات خبرگان روابط درونی بین معیارها و زیرمعیارها تعیین شده‌اند. در مرحله بعدی هریک از معیارها و زیرمعیارها با روش ANP وزن‌دهی شده و وزن نهایی هر معیار و زیرمعیار محاسبه شده است. در نهایت با ایجاد لایه اطلاعات مکانی هر زیرمعیار در محیط GIS و اعمال ضرایب آن‌ها نقشه آسیب‌پذیری هر معیار به‌دست آمده و با تلفیق نقشه‌ها آسیب‌پذیری نهایی مناطق مسکونی تهیه شده است. تحلیل نقشه نهایی نشان می‌دهد که مناطق مرکزی شهر و نیز مناطق حاشیه‌نشین که در شمال شهر واقع شده‌اند، از آسیب‌پذیری بالایی برخوردار هستند.
